ΕΚΛΟΓΕΣ: πάθημα καὶ μάθημα

(Δημοσίευση: 10 Ἀπριλίου 2012)

Οι εκλογές, πέραν των άλλων των εν πολλοίς γνωστών από τους δημοσιογράφους και τους κομματικούς εκπροσώπους, αποτελούν, ως μείζονα πλευρά, Άσκηση Πολιτικής. Αποτελούν διαδικασία πολιτικοποίησης του κοινωνικού σώματος. Το βαθύτερο διακύβευμα κάθε φορά συγκεντρώνεται στο επόμενο βήμα ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού. Στο πόσο βαθειές αλλαγές θα επιχειρήσει το κοινωνικό σώμα στο πολιτικό σύστημα (και στον εαυτό του)...

...Το ΤΙ θέλουμε λοιπόν σχετίζεται άμεσα με το πόσο το θέλουμε αλλά και πόσο αντέχουμε αυτό που θέλουμε. Η ανάγκη και θέληση για αλλαγή του πολιτικού συστήματος είναι σαφώς σήμερα στην ημερήσια διάταξη παρά τις συσκοτίσεις και τα παράσιτα που παρεμβάλουν οι κομματικές κραυγές. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι αν παίζεται κάτι σοβαρό στην Ελλάδα και στην Ευρώπη είναι ακριβώς η αλλαγή του πολιτικού συστήματος και είναι αυτό το νέο στοιχείο που προσδίδει ενδιαφέρον στην εκλογική «αναμέτρηση». Να μπορέσουμε να συν-διαμορφώσουμε ένα κοινωνικά και πολιτικά πολύχρωμο οικουμενικό αίτημα αλλαγής του πολιτικού συστήματος.

Επίσης είναι καταφανές ότι δεν υπάρχει τώρα στην κοινωνία μια συνολική απάντηση για το σήμερα και το αύριο. Απ' αυτήν την άποψη αντιμετωπίζουμε αυτήν την μεταβατική περίοδο για να κερδίσουμε χρόνο, ως κοινωνία, για την ωρίμαση ουσιαστικών πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών.  Για να αναχθούμε σε Υποκείμενο το οποίο κατακτά Προσανατολισμό και ανακτά Βηματισμό. Μια τέτοια συνειδησιακή ανάταση- αυτογνωσία εμπεριέχει ως βασική διάσταση την απομάκρυνση- αντιπαράθεση με τον χθεσινό μας εαυτό, που θα αντικρίσουμε ως ψηφοδέλτιο στις 6 Μαΐου. Όλος ο παλιός πολιτικός κόσμος που φεύγει θα παραταχθεί μπροστά μας.

Μια τέτοια αντιπαράθεση εξαρχής μπορεί να παρακάμψει τα συσσωρευμένα σύνδρομα της κομματικής κριτικής και της γραμμικής μετακίνησης. Δεν έχει έτσι νόημα με τα ίδια μυαλά-κριτήρια να μετακινούμαστε μέσα στο φάσμα της πολιτικής γεωγραφίας που φεύγει.

Πώς όμως μεταφράζεται πολιτικά μια τέτοια απαίτηση;

Πάντως όχι ως μια απαίτηση προς τρίτους. Να το κάνει ας πούμε το ...σωστό κόμμα. Εξαιρουμένων λοιπόν των στάσεων μη ευθύνης, οι πολιτικές εκλογές αποτελούν κοινωνική υπόθεση σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο. Εδώ αναδεικνύεται και το Πώς προσεγγίζει κανείς την πολιτική του προτίμηση.

Μια τέτοια συζήτηση αφορά το σύνολο της κοινωνίας και όλο το φάσμα των πολιτικών επιλογών. Αυτό το «Πώς» αφορά τις αντιλήψεις μας για την ίδια την επιλογή μας. Αφορά την κατανόηση ότι η όποια προτίμησή μας βρίσκεται μπροστά σε ένα πολιτικό-κομματικό σύστημα που καταρρέει. Ένα κομματικό στερέωμα από πολιτικούς φορείς οι οποίοι, στην καλύτερη περίπτωση, παρουσιάζουν επιμέρους απαντήσεις παρά την διαφήμισή τους για την ύπαρξη «ολοκληρωμένου προγράμματος» και «συνολικών λύσεων». Η αλήθεια βέβαια βρίσκεται στο γεγονός ότι προσανατολισμός ουσιαστικής αλλαγής του συστήματος δεν έχει καταγραφεί απ' το κομματικό σώμα.

Απ' τη στιγμή που η ψήφος είναι «μισή» και ευτυχώς όχι «δαγκωτή», δηλαδή πολιτικά αυτιστική, τίθεται το πολιτικό ζήτημα ανάληψης, απ' τον καθένα μας, της συνολικής ευθύνης και για το αρνητικό φορτίο το οποίο φέρει η όποια επιλογή μας. Τίθεται δηλαδή το ζήτημα μιας ανοιχτής πολιτικής κατανόησης των προσφερόμενων πολιτικών, όχι ως «σωτήριων» ή θέσφατων, αλλά στο κατά πόσο μπορούμε να τις «μετρήσουμε» στην, έστω μερική, συνεισφορά τους στις αναγκαίες βαθιές τομές που μπορούν να προετοιμάσουν. Κατά πόσο δηλαδή η προσωρινή ενίσχυση ή μη ενός πολιτικού φορέα μπορεί να συνδράμει στην συνολική κοινωνική επιδίωξη για ανάταξη και υπέρβαση όλου του προσφερόμενου κομματικού-πολιτικού σκηνικού. Πώς δηλαδή η προτίμησή μου βάζει τις προϋποθέσεις να ξεπεραστεί ΑΜΕΣΑ και η τωρινή-αναγκαστική μου προτίμηση. Πώς γίνεται μέρος μιας αυριανής εικόνας στην οποία θα μειωθούν οι άγονες συγκρούσεις μαζί με τους άγονους σημερινούς πρωταγωνιστές. Μιας αυριανής κοινωνίας που θα τσακώνεται-συγκρούεται για θέματα ΟΥΣΙΑΣ.

Μια τέτοια προσέγγιση πιστεύει ότι το πιο ουσιαστικό που μπορούμε να περιμένουμε είναι μια συνολική πολιτική αναβάθμιση της κοινωνικής συμπεριφοράς.

Σ' αυτό το έδαφος χάνει την σημασία του τόσο το κομματικό ψηστήρι όσο και η πνιγηρή κομματική αντιπαράθεση. Αποκτά άλλο βάρος (προσωρινότητας) η ψήφος αυτή καθ' αυτή και ο υποκριτικός επίσημος τσακωμός (επίσης προσωρινός) τόσο απέναντι στις διάφορες κομματικές επιλογές όσο και ανάμεσα στους πολίτες που επιλέγουν την αποχή, το άκυρο ή το λευκό για να εκφραστούν. Το νέο φάσμα που φανερώνεται είναι μια πολιτική συζήτηση με όρους αλήθειας και ουσίας η οποία δεν αυτοχειριάζεται με το να προτάσσει την, έτσι και αλλιώς «με μισή καρδιά», επιλογή της, αλλά να προβάλλει με όρους αναζήτησης τις μελλοντικές συνέπειες τής μιάς ή της άλλης εκδοχής. Μια στάση που ελπίζει και επενδύει στην βαθύτερη (αλληλο)μόρφωση επί των επιδίκων και όχι στην καταφερτζίδικη (αλληλο)τύφλωση.

Κανένα κόμμα δεν σώζει το (κοινωνικό) Σώμα, όπως καμιά φορμόλη δεν σώζει την ψυχή-προοπτική του.

Η καλύτερη προοπτική είναι να μην αναγκαστούμε να ψηφίσουμε αύριο αυτό που αναγκαστήκαμε να ψηφήσουμε σήμερα.

Αλέκος Βαρβέρης, Απρίλιος 2012.