ΣΚΟΝΙΣΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΔΑΓΚΩΜΕΝΑ ΜΗΛΑ

(Δημοσίευση: 15 Μαΐου 2010) Ο ΝΑΥΤΗΛΟΣ, εἶναι ἕνας νεαρός ναύτης ποὺ...

[Ο ΝΑΥΤΗΛΟΣ, είναι ένας νεαρός ναύτης που κατάφερε κάποτε να φτάσει μόνος με τα πανιά του ως την μακρινή, ασήμαντη και άγνωστη την εποχή εκείνη νήσο Τήλο. Τα κείμενα του Ναυτήλου που δημοσιεύονται στον φιλόξενο Φυλλομάντη, άμβλυναν κατά την διάρκεια της διαδρομής τους φόβους και τα συναισθηματικά εμπόδια, που ανακάλυπτε μέσα του. Αποτέλεσαν εκ των υστέρων, μια ενιαία συλλογή τριάντα κειμένων, με κοινά χαρακτηριστικά και με γενικό τίτλο «Μικρές θεές - μικρές ενοχές». Η προσπάθεια καλλιέργειας μιας προσωπικής γλώσσας, παιχνιδίσματα με τον χρόνο, παράδοξες διαδρομές ανάμεσα σε λογικές αντιφάσεις και σε παράλογες πεποιθήσεις, παραλλαγές και χαμηλές υπερβάσεις καθημερινών και διαχρονικών εννοιών, είναι στα κείμενα αυτά  το συνεχώς ανα-ζητούμενο.]


Σκονισμένα όνειρα και δαγκωμένα μήλα.

(π α ρ α μ ύ θ ι)

...ψέματα κι αλήθεια
όλα είναι παραμυθια...

κεφ. 1

Ήταν Κυριακή απόγευμα. Κυριακή απόγευμα μια βδομάδα μετά. Μια βδομάδα μετά από την τρομαχτική στιγμή της δημιουργίας του κόσμου.
Μια βδομάδα μετά και δεν είχε κατακάτσει ακόμη στο έδαφος η σκόνη της κοσμογονικής δημιουργικής ταραχής. Της ταραχής αυτής που δεν θα χάσουμε ποτέ από μέσα μας την αίσθησή της. Η γη έμοιαζε ακόμα θολή και άσχημη.
Για τη στιγμή εκείνη βέβαια δεν γνωρίζουμε πολλά, θα έλεγα τίποτα περισσότερο από όσα γνώριζαν και οι πολύ αρχαίοι ανθρώποι. Γι' αυτό και όλες οι αφηγήσεις, από αδυναμία ακριβούς περιγραφής, ξεκινούν στην πραγματικότητα την αφήγησή τους από το ξημέρωμα της Δευτέρας που ακολούθησε. 

Εκείνη την Κυριακή το απόγευμα, για να ξαναγυρίσουμε στο παραμύθι μας, ο δημιουργός κοιτώντας τη γη έδειχνε θλιμμένος. Ίσως, ευτυχώς για μας, διαπίστωσε ότι δεν είχε «κέφι» να διορθώσει το «λάθος» του. Κάπως έτσι υποθέτουν πολλοί ότι θα πρέπει να μίλησε ο δημιουργός για το  δημιούργημά του. Έκτοτε οι θρησκείες, υποστηρίζουν με βεβαιότητα, ότι εν αρχή είναι ο λόγος, παρακάμπτοντας ότι εν αρχή μπορεί να ήταν και το λάθος. Αν στην αρχή ήταν ο λόγος, το λάθος, η πράξη, ή η φαντασία κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στα σίγουρα. Όλα είναι ανθρώπινες εικασίες.
Αυτά βέβαια δεν έχουν τώρα πια σημασία. Σημασία έχει το αναμφισβήτητο γεγονός ότι, ευτυχώς για μας, σε εκείνη την απογευματινή ακεφιά του δημιουργού στηρίζεται η ύπαρξη μας. Απλή απόδειξη είναι ότι την θλίψη αυτή μας την κληροδότησε. Κάθε Κυριακή απόγευμα, είναι γνωστό ότι, κυριεύει όλους τους ανθρώπους μια απόκοσμη μυστήρια θλίψη. Ίσως είναι η στιγμή που διαισθανόμαστε ότι ο δημιουργός άφησε το δημιούργημά του ημιτελές. Ημιτελές βέβαια όχι ως προς την μορφή του, που εξάλλου όλοι θαυμάζουμε και ζηλεύουμε, αλλά ως προς την ουσία του. Έκτοτε αποκτήσαμε την συνήθεια να προσπαθούμε συνέχεια να συμπληρώσουμε το κενό χωρίς μέχρι στιγμής, για να είμαστε ειλικρινείς, σπουδαία αποτελέσματα. Το γεγονός αυτό φέρνει στην επιφάνεια μια παλιά διαμάχη για το που ακριβώς βρίσκεται το κενό. Οι άνθρωποι υποστηρίζουν ότι βρίσκεται έξω από αυτούς, ενώ οι πιο ανθρώπινοι μέσα τους.

κεφ.2

Το θλιμμένο εκείνο απόγευμα χάθηκε, όπως χάνονται όλα τα θλιμμένα απογεύματα, και το πρωί της Δευτέρας ο πιο λαμπερός και ανέμελος ήλιος που βγήκε ποτέ σε σεργιάνι, αντίκρισε μπροστά του μια γη καθαρή σαν διαμάντι. Η χαρά του πήρε την μορφή υπόσχεσης και ανέλαβε με χαρά την ατέρμονη υποχρέωση, να κάνει κύκλους γύρω από αυτό το αστραφτερό διαμάντι. Η αλήθεια είναι ότι την υπόσχεσή του αυτή δυστυχώς την πλήρωσε ακριβά, αναγκασμένος έκτοτε να φωτίζει κάθε πρωί τον επίσης ατέρμονο αγώνα των ανθρώπων να ξανακάνουν τη γη θολή.
Εκείνο το πρωί, για να ξαναγυρίσουμε πάλι στα γεγονότα και να μην μένουμε μόνο σε εκτιμήσεις και υποθέσεις, ένα νεαρό ζευγάρι κατοίκων της γης πρόβαλε διστακτικά μέσα από τις φυλλωσιές. Κοίταξαν γύρω τους επιφυλακτικά και με αργά βήματα πλησίασαν την είσοδο μιας σπηλιάς. Αποφάσισαν να μπουν μέσα. Έπιασαν ο ένας το χέρι του άλλου από αγάπη ή ανασφάλεια, δεν μπορώ να ξέρω ακριβώς, γιατί τότε τα συναισθήματα δεν είχαν ακόμα όνομα και ήταν αταξινόμητα. Το φως που έμπαινε από την είσοδο φώτιζε τις ζωγραφιές πάνω στους υγρούς τοίχους του σπηλαίου. Στάθηκαν και περιεργάστηκαν για πολλή ώρα τις παράδοξες ζωγραφιές.
Η αγωνία διαδέχτηκε στα πρόσωπά τους τη θέση της περιέργειας. Η δεύτερη φράση που ακούστηκε ποτέ στο κόσμο βγήκε ταυτόχρονα από τα χείλη και των δύο.
- Γιατί άραγε κάποιοι άνθρωποι  αποφάσισαν
να ακολουθήσουν αυτό τον δρόμο; 

Τη νύχτα το αρσενικό κοιμήθηκε πολύ βαριά από τη κούραση και όπως πολλοί πιστεύουν, ονειρεύτηκε το προπατορικό αμάρτημα. Το ταίρι του, σαν θηλυκό, σηκώθηκε απαλά για να μη τον ξυπνήσει και όπως πάλι πολλοί πιστεύουν, βγήκε έξω στον κήπο, μάζεψε μήλα και τα δάγκωσε ακολουθώντας το παράδειγμα της φύσης. Έκτοτε οι θρησκείες διαδίδουν τη φήμη ότι ο θεός δώρισε στους πιστούς τον ύπνο και στους άπιστους την αγρύπνια.
Τα όνειρα και τα μήλα.
Κάποιοι πονηροί θεολόγοι εξηγούν το όλο θέμα σαν την αντίθεση ανάμεσα σε αυτούς που σπέρνουν και σε αυτούς που θερίζουν. Αλλά ποιός δίνει πίστη στους θεολόγους; 

κεφ. 3

Μην έχετε όμως την υποψία ότι ο θεός είναι γενικά γενναιόδωρος. Μπορεί να ήταν αλλά δεν είναι. Εκείνη, την ίδια νύχτα άλλαξε γνώμη όταν συνάντησε για πρώτη και τελευταία φορά κάποιον που καυχήθηκε ότι μπορούσε μόνος του να συμπληρώσει το ημιτελές νόημα του κόσμου. Ως προς την ουσία βέβαια, όπως καυχήθηκε, και όχι ως προς τη μορφή. Ο δημιουργός τον άκουσε με προσοχή. Το θλιμμένο πρόσωπό του σκοτείνιασε και πήρε την άγρια όψη των δέκα εντολών, αν βέβαια τις μέτρησε σωστά ο διάβολος πάνω στην έπαρσή του.
Στη συνάντηση αυτή όμως, φανερώθηκε και η μόνη πραγματική διαφορά μεταξύ του κόσμου της ζωής και του κόσμου του θανάτου. Του παράδεισου και της κόλασης. Τον φωτεινό κόσμο του δημιουργού, τον ζούμε, τον χαιρόμαστε, τον παρατηρούμε, τον περιγράφουμε αιώνες τώρα χωρίς ποτέ να μάθουμε το νόημα του. Το νόημα και η ουσία της κόλασης είναι σε όλους μας γνωστή χωρίς ποτέ καμιά περιγραφή μας να αγγίξει τη μορφή της.

Γι' αυτό μη βιάζεστε να πάρετε μέσα σας θέση στις αιώνιες αντιθέσεις. Καλύτερα, όταν κοιμάστε να ονειρεύεστε καλά, όταν αγρυπνάτε να μαζεύετε και να δαγκώνετε μήλα, και όταν θέλετε να δημιουργήσετε να ζωγραφίζετε σε σπήλαια ζωγραφιές. Αυτά δηλαδή που έκαναν και οι πολύ αρχαίοι άνθρωποι.

κεφ. 4

Ακολουθήστε δηλαδή τον δρόμο της αληθινής ζωής. Αυτό το στενό χωμάτινο δρομάκι που ξεκινάει από το άνοιγμα μιας σπηλιάς και χάνεται στον ορίζοντα μιας ερήμου. Δεξιά και αριστερά συναντά κανείς αρκετά φτωχικά μαγαζάκια. Τα μισά πουλάνε όνειρα και τα άλλα μισά μήλα. Κάθε πρωί κόσμος πολύς τρέχει, διαλέγει, παζαρεύει, αγοράζει. Όμως κάθε απόγευμα, την παράξενη ώρα που το πλήθος χάνεται στο βάθος της ερήμου, η σκόνη που αφήνει πίσω του, παίρνει στο λυκόφως του ουρανού μια όψη που θυμίζει λίγο τον θλιμμένο δημιουργό. Η σκόνη κατακάθεται αργά-αργά στις παράγκες, στα όνειρα και τα μήλα. Κανείς όμως δεν είναι εκεί για να την δει, κανείς εκτός από τους επαίτες που σηκώνουν τα χέρια τους στον ουρανό για να ακουμπήσει ο θεός στα χέρια τους, όπως αυτοί αποκαλούν τη σκόνη.
Οι μαγαζάτορες αυτήν την ώρα πίνουν ήδη τα κέρδη τους, στην υγειά του κόσμου που πέρασε και που θα ξανάρθει την επόμενη, στο γωνιακό μαγαζάκι που έχει το όνομα, «ΚΑΙ ΜΗ ΕΙΣΕΝΕΓΚΗΣ ΗΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ». Για τους αγράμματους μαγαζάτορες, αυτή η ακατανόητη φράση, θυμίζει κάτι το πολύ αμερικάνικο, γι' αυτό και την προφέρουν με βαριά προφορά, σαν βρισιά. Είναι ίσως οι μόνοι που υποπτεύονται, χωρίς να έχουν βέβαια αποδείξεις, ότι και ο διάβολος με τη μορφή σκόνης περιπλανιέται. Γι' αυτό και όταν βλέπουν να ξεσκονίζουν εκατομμύρια γυναίκες κάθε πρωί τα σπίτια τους, δεν το έχουν σε τίποτα να πουν, ότι τις βάζει ο διάβολος να το κάνουν.
Αλλά, ακόμα και αν από μια ορισμένη άποψη έχουν δίκιο, εσείς μην κάνετε το λάθος να μεταφέρετε τις αιώνιες αντιθέσεις μέσα στο σπίτι σας.

Βλέποντας όνειρα, δεν πρόκειται βέβαια να κερδίστε τον παράδεισο. Γιατί το όνειρο ήταν το πρώτο αμάρτημα.
Μαζεύοντας και δαγκώνοντας μήλα, δεν πρόκειται βέβαια να ξεφύγετε από το προπατορικό αμάρτημα. Γιατί αυτό ήταν το πρώτο όνειρο.
Αφήστε όμως αν θέλετε, να σας σκεπάζουν μερικά συναισθήματα χωρίς όνομα που παραμένουν ακόμα αταξινόμητα. Με την  πρωινή και την απογευματινή σκόνη της καθημερινότητας το πολύ που μπορείτε να κάνετε είναι να παίζετε μαζί της φτιάχνοντας σχήματα. Κάτι που μοιάζει πολύ με τις πρώτες ζωγραφιές στα αρχέγονα σπήλαια.
Όλα αυτά δηλαδή, που έκαναν και οι πολύ αρχαίοι άνθρωποι.

10-5-10